Friday, February 08, 2008

My Mongolian World

Amazon deer baidag Oxfordiin gargasan Mongoliin tuhai tomoohon nom bolgon deer shahuu Onon Urgunge gej ner baidag. Nernees ni bolood ch yumuu, ter huniig neg zaluuhan seheeten emegteigeer l tusuuldug bailaa. Harin uchigdur sanaangui baij baigaad " My Mongolian World: From Onon bridge to Cambridge" gedeg uuriinh ni namtariig olj unshiv. Getel harin yun zaluuhan emegtei, 1919 ond tursun, Chingis haanii Altan urgiin 31 dahi uye, Demchugdongrob gegch huntaijtai Mongoliin Autonomit Zasgiig tusgaar togtnuulahiin tuluu temtsej yavsan hun baidag yum baina. "Nuudel Suudal" deer l Chingis haanii direct descendant Middle East-d 1920 ood biluu dee oniig hurtel amidarch baisan gej bichseniig unshsanaas uur Chingis haanii udmiinhanii talaar todorhoi medeelel unshij baisangui. Harin ter Demchugdongrob huntaij gegch 1960 oniig hurtel Mongold amidarch baisan baih ni.
Manj, Mongoliin togloomiin turiin uyed Onon Urgunge Tokyogiin Ih Surguuli, deerees ni Johns Hopkinsiin ih surguuliig tugssun ni heden socialist ornuudad l ochij surdag baisan Mongolchuudiin huvid hovorhon l tohiol baisan baih.Tokyo-goos Amerik ruu shiljih uyedee tereer :" i wanted to leave the disintegrating world around me for a safer and more stable place. But i still longed to see my mother,so i took a train to Wangyemiao. Sadly,having arrived there, i heard that my mother had died.I regretted having left things too late, yet I also felt the snapping chain. Now i could turn towards the west..." gej dursjee. Tokyogiin Ih surguulias Johns Hopkins-d surahaar yavsniigaa nomondoo " Beringiin hooloig gatlaad end suurishsan Indianuudiig es tootsvol Amerikt irsen anhnii Mongol bi bolvuu." gej bichjee. Hediigeer tereer dahin Mongold ireegui bolovch Mongoliin tuluu hiisen zuil, nutgaa sanah huslen ni bichsen huudas bolgond ni shingij uldsen met. Gants Onon Urgunge ch bish, eh nutgaasaa durvej garaad ergej ireegui Mongolchuud delhiin untsug bulan burt baigaa. Cambridge tugssun Uvur Mongol professor Uradyn Bulag hurtel " I dreamed of going to Mongolia, the Mecca of many Inner Mongolians, if not all..." gej bichsen baidag. Daanch ter humuusiig unelsen ni ch ugui, dursdag ni ch ugui.
" How strangely things turn out. Perhaps my village beside the Naun River would have afforded me a more secure and tranquil existence,but i think not." Gevch taivan amidral hangaj ugch chadaagui turiin maani buruu yu, uursdiiguu bodood nutgaa orhin odson tednii buruu yu.
Saaral tuuhiin yavtsad bid hedhen Mongolchuud salj butarj yasvan ni unen. Gevch bid neg l uvug etsgees garaltai, neg l usnaas undaalj ussun baij gadaadad garsan negnee erliiz, hurliizaar ni duudaj gaduurhan uzeh ni haramsaltai.

Hudam Mongol bichgeer bichsen uuriinh ni shuleg:

"The Mongol Yurts"

Untouched by the fate that topples dynasties,
Why should the Mongol yurts be victims of mighty dynasties yet to arise?
The Mongol yurts stand in ranks under the generous light of the
sun in the golden firmament
And still they stand for ever under the silver rays of the crescent moon.

4 comments:

Tuvshin said...

Brilliant post! Thanks :)

Neeree bi buruu sanaaguy bol Onongiin Urgunguu guay sayhaniig hurtel Leeds University-d bagshildag baisan.

Och Oyuntugs said...

Маш гоё сэдэв байна. Баярлалаа

Ачболд said...

Ovor Mongoliin ahan duusee Mongol humuus gedgeer ni bichseniig chini haraad mash ih bayartai bailaa! Bulag-iin nomiig unshisan uu? Yu gej bodson be?

Anu said...
This comment has been removed by the author.